Life In Universe

M³ody uk³ad podwójny gwiazd SR24. Po lewej obserwacje w bliskiej podczerwieni z teleskopu Subaru, a po prawej symulacje numeryczne. ¬ród³o: A - The Graduate University for Advanced Studies, B – Chiba University.

Japoñscy astronomowie u¿yli teleskopu Subaru do bezpo¶redniego sfotografowania uk³adu podwójnego gwiazd bêd±cego w fazie tworzenia siê. Nastêpnie uda³o im siê uzyskaæ zgodno¶æ symulacji numerycznych ze strukturami materii widocznymi na zdjêciu.

M³ody uk³ad podwójny nosi oznaczenie SR24, widoczny jest w konstelacji Wê¿ownika i znajduje siê 520 lat ¶wietlnych od S³oñca. Astronomowie obserwowali go w lipcu 2006 r., uzyskuj±c wysokiej rozdzielczo¶ci zdjêcia w bliskiej podczerwieni, na których widaæ dyski otaczaj±ce oba sk³adniki uk³adu podwójnego. Dodatkowo na zdjêciach widaæ po³±czenie miêdzy oboma dyskami oraz spiralne ramiê wychodz±ce z dysku g³ównego sk³adnika uk³adu.

Gdy mamy do czynienia z m³od± gwiazd±, czêsto jest ona otoczona dyskiem protoplanetarnym, z którego mog± formowaæ siê planety. Taki dysk rozci±ga siê na odleg³o¶æ kilkaset razy wiêksz± ni¿ odleg³o¶æ Ziemia-S³oñce. Sytuacja komplikuje siê w przypadku uk³adu dwóch m³odych. Ka¿d± z gwiazd mog± otaczaæ dyski gazowo-py³owe, a do tego mo¿e istnieæ trzeci dysk, otaczaj±cy uk³ad jako ca³o¶æ. Z tak± sytuacj± mamy do czynienia w przypadku SR24.

Naukowcy wykonali dwuwymiarowe symulacje numeryczne akrecji z dysku otaczaj±cego ca³y uk³ad podwójny i uzyskali struktury podobne do wystêpuj±cych na zdjêciu. Na podstawie tego podobieñstwa miêdzy obserwacjami, a modelem, mo¿na s±dziæ, ¿e ¶wie¿a materia z dysku zewnêtrznego zasila dysk otaczaj±cy g³ówny sk³adnik uk³adu poprzez spiralne ramiê. Symulacje potwierdzi³y tak¿e formowanie siê po³±czenia miêdzy dyskami obu gwiazd, w którym mamy do czynienia z wyp³ywem gazu i frontem uderzeniowym wytworzonym przez kolizjê materii rotuj±cej wokó³ sk³adników uk³adu.

W badaniach brali udzia³ naukowcy z The Graduate University for Advanced Studies, National Astronomical Observatory of Japan oraz z kilku innych japoñskich uniwersytetów. Kierownikiem zespo³u badawczego jest Satoshi Mayama. Wyniki badañ zosta³y opublikowane w "Science Express" oraz bêd± nastêpnie publikowane w czasopi¶mie "Science".

Wiêcej informacji:

http://www.naoj.org/Pressrelease/2009/11/19/index.html